Simvol bilgisi

Maraqlı

30 May, 2013
4 067 Baxış

Simvol sözü köhnə yunan dilindən götürülmüşdür. Bir əşyanın

yarısının digərinə qovuşmasından yaranan sumbolon sözündəndir. İnsanlar hər zaman gizli

bilgiləri ötürmək üçün simvollardan istifadə ediblər. Bu şəkildə simvollar əfsanələrə,

müqəddəs mətinlərə işlənmişdir. Onların anlamını bilənlər, onları deşifrə edərək gizli

anlamlarına qovuşmuşlardır. Ayrıca, hərfləri rəqəmlərə, rəqəmləri hərflərə çevirən, müxtəlif

mənaları ifadə edən geometrik şəkillər, piktogramlar və ideogramlar inkşaf etdirilmiş, hər

əşyaya və ya canlıya məcazi adlar verilmişdir. Simvollar adi və ya qarmaşıq şəkillərdən

əmələ gələ bilər. Bunlar, rəqəm,hərf, geometrik bir şəkil, təbiətdəki bir canlı, əşya və ya

bunların birləşməsindən əmələ gələ bilər. Hamısının üzərində bir düşüncə yükü vardır və

kəsinliklə təsadüfi özəlliklər daşımazlar. Simvollar onlarla maraqlanmayana heçnə

verməzlər. Fəqət,anlayana ifadə etdikləri məna çox dərindir. Simvolizim,bir düşüncənin və

ya onların rəqəmlərlə yaxud hərflərlə anladılmasıdır. Ətrafımızdakı hər

hərfin,rəqəmin,geometric şəkillərin özlərinə məxsusu anlamları,enerjiləri vardır.

Simvolizmin ən dəyərli yanlarından biri bir simvolun anlamını itirmədən illərcə işlədilməsidir.

Lakin,bəzən bunlara başqa anlamlar qataraq işlədənlərdə olur,bunun üçün onları öyrənərkən

daha diqqətli olmaq lazımdır. Simvolizmin tarıxı çox uzun keçmişə malikdir. Sirlərin dili

olan simvolizm; gizləyərək açıqlar, açıqlayaraq gizlər. İnsanoğlu minlərcə ildirki hər zaman

qayalara,divarlara rəsm çəkmək ehtiyacı duyarlar. Yazının keçmışı isə 5000 ili keçməz.

Piktografi; Düşüncələri və fikirləri anladan şəkil formalı ilk yazı

sistemidir.Çizilmiş, boyanmış yada oyulmuş rəsimlər aracılığı ilə insanlar arasındakı əlaqə

və fikri izah edər. İşarə: Sənətin və qrafikin təməlini oluşdurar.

Piktogram; Latınca kökü olan boyamaq ve Yunanca kökü olan

“izləmək,yazmaq” sözcüklərindən törəmiş şəkli yazı sistemidir. İlkin çağlarda yazı əvəzinə

işlənən yazılar hazırda Piktografiyanın əsasını təşkil edir.

Qayaların çizilməsinə petrogram, bu qayaların qazılması,oyulmasına da petroglif denir.

Onlar tarixi aydınlatmaqda yardımcı olarlar.

İdeografi; Rəsim sənətiylə yazı arasındakı əlaqəni təmsil

edər.Yazının müxtəlif tərəflərini anladar .

İdeogram;Bir düşüncənin ya da bir əşyanın səs cəhətdən ifadəsinin

olmamasını göstərər. İdeogramların səs baxımından ifadəsi yoxdur.

Yazı; Danışıq səslərini qrafik bir sistemlə ifadəsidir. İlk insanlar öz fikilrəi üçün sadəcə

simvollardan daha sonralar isə bunu yazıya çevirəcək qədər inkşaf etdirmişlər.

Mağara insanları, Misirlilər, Finikiyalılar, Köhnə Yunanlılar və Romalılar Əlifbanın

yaranmasında vacib rol oynamışlar. İlk yazı Mesapotamiyada E.Ə. 3000illərində

Şumerlərin yaratmış olduqları piktogramlardan törəmiş olan və yumşaq gil lövhə üzərində

yazılan Çiyi yazısıdır. Normal halda sağdan sola yazılan Çiyi yazısı bəzi mənbələrdə

yuxarıdan aşağıya yazıldığıda görülmüşdür B.E. 1-ci yüzilliyin sonuna qədər işlədilmişdir..

Akkadlar, Elamlılar, Aşşurlular, Babillər, Hititler, Kasitler və Urartular da rəsim yazısı

olaraq ortaya çıxan bu yazıdan istifadə etmişlər.

Misirlilərdə eyni zamanda 24 hərfdən ibarət herogliflər və bunun

yanında 500 sözcükdən ibarət bir mükəmməl yazı növü yaratmışdılar. İşarət; uyarma, yol

göstərmək duyurmaq anlamındadır.

Köhnə mədəniyyətlərin öz əşyalarını bəlirləmək üçün basdıqları işarələr günümüzdə ailə

simvolu və yer, şirkət quruluş v.s. markası olaqraq işlədilməkdədir.Adı bildiyimiz üzük

sadəcə bir dairə anlamda işləndikdə otorite anlamını ifadə etməyə başlar. İç-içə keçirilmiş

yumru dairələr isə olimpiadanın nişanəsidir. İşarətin bir parçası olan simvol daha dəqiq

mənanı ifadə edər. Yaxşı bir formada hazırlanmış bir simvol mesajdan daha artığını verə

bilər.

Astronomi insan mədəniyyətinin ən qədim budaqlarından biridir.

Inanılması mümkün olmamaqla birlikdə Mesopotamiya’nın, Misirin, Orta Amerikanın və

Uzaq Şərqin ulduzlarla əlaqədər rahib bilim adamlarının Astronomi haqqında dedikləri 6000

ildən artıqdırki günümüzə qədər heç dəyişmədə gəlib çatmışdır. Onların dediyi bir ilin 365

gün və 8 saatdan ibarət olduğu günümüz üçün hələdə geçərlidir. İnsanoğlu tarıx boyunca

təbiət üstü qüvvələrin varlığına inanmış,və onlarda qorxmuşdur, görünmeyen güçlerin

varlığına inanmış ve korkmuştur. Bu şeytani güçlerle savaşmak için sihir ve mistik

sembolleri ile kendince silahlar geliştirmiştir. .Və bu şeytanı qüvvələrlə savaşmaq üçün

özünə əfsun,sehir və simvollardan istifadə etmişdir.

Tək tanrılı dinlərədə simvollardan istifadə olunmaz. Sadəcə roma və Katolik kilsələrində

dinsəl simvollar çox yayqındır. Bəzənsə çox adi olan və məna ifadə etməyən işlədilən

simvollarda olur. Hərflər,rəqəmlər, aritmetik işarələr kimi.

Grafik simvollar ifadələrin anlaşımasında, miqdar ilə bilginin

dəqiqləşdirilməsində yararlıdır.

Bir simvolda ən önəmli ollan ikibaşlı yozumun sına yol verilməməsdir. Eyni şeyi ifadə edən

bir çox simvollar vardır. Və bəzəndə bir birinə çox oxşayan lakın bir birilə heç bir əlaqəsi

olmayan simvollarada rast gəlmək olar.

Bizi Telegramda oxuyun!